Зеленски: Подготвени сме за крај на војната во замена за членство во НАТО

29
EPA-EFE/CHRIS KLEPONIS

Украинскиот претседател Володимир Зеленски го даде првото интервју по победата на Доналд Трамп на претседателските избори во САД. Во интервју за Sky Newy, тој сугерираше дека може да се постигне договор за прекин на огнот доколку украинската територија што тој ја контролира биде земена „под чадорот на НАТО“ – што ќе му овозможи подоцна да преговара за враќање на останатите „на дипломатски начин“.

Во интервјуто со главниот дописник на Скај њуз Стјуарт Ремзи, од украинскиот претседател беше побарано да одговори на медиумските извештаи дека еден од плановите на новоизбраниот американски претседател Доналд Трамп да стави крај на војната може да биде Киев да и ја отстапи земјата што Москва и ја одзеде во замена за влез на Украина во НАТО.

Зеленски рече дека членството во НАТО ќе мора да им се понуди на неокупираните делови од земјата за да се стави крај на „жешката фаза на војната“, се додека самата покана за НАТО ги признава меѓународно признатите граници на Украина.

Се чине дека тој прифаќа дека окупираните источни делови од земјата засега да испаднат надвор од таков договор.

„Ако сакаме да ја запреме жешката фаза на војната, треба да ја земеме под чадорот на НАТО територијата на Украина што ја имаме под наша контрола. Треба да го направиме тоа брзо. А потоа на [окупираната] територија на Украина, Украина може да ги врати на дипломатски начин.“, рече тој.

Зеленски рече дека е потребен прекин на огнот за „да се гарантира дека [рускиот претседател Владимир] Путин нема да се врати“ за да заземе повеќе украинска територија.

Тој рече дека НАТО треба „веднаш“ да го покрие делот од Украина што останува под контрола на Киев, нешто што тој рече дека на Украина и треба „многу во спротивно ќе се врати“.

Во неговото прво интервју за британските медиуми по победата на Трамп на изборите, Зеленски беше запрашан што мисли за новоизбраниот претседател и рече „мораме да работиме со новиот претседател“ за да „имаме најголем поддржувач“.

„Сакам да работам директно со него затоа што има различни гласови од луѓето околу него. И затоа не треба да [дозволиме] никого наоколу да ја уништи нашата комуникација. Тоа нема да биде корисно и ќе биде деструктивно. Мораме да се обидеме да го најдеме новиот модел. Сакам да споделам со него идеи и сакам да слушнам од него“, рече тој.

Запрашан дали разговарал со Трамп, Зеленски рече дека двајцата разговарале во септември кога тој бил во Њујорк, додавајќи: „Имавме разговор. Беше многу топло, добро, конструктивно… Беше многу добар состанок и тоа беше важен прв чекор – сега треба да подготвиме некои состаноци“.

Ова е првпат Зеленски да навести договор за прекин на огнот што ќе вклучи руска контрола на украинска територија.

За време на конфликтот, Зеленски никогаш не рекол дека ќе ѝ отстапи на Русија која било окупирана украинска територија – вклучувајќи го и Крим, кој Русија го окупираше во февруари 2014 година и формално го анектираше следниот месец.

Тој рече дека таков потег не е дозволен според украинскиот устав и единствен начин тоа би било возможно ако луѓето во тие области се согласат да се отцепат.

Најдалеку што тој отиде претходно беше за време на интервјуто за Ле Монд во јули оваа година, кога тој посочи дека териториите би можеле да се приклучат на Русија доколку гласаат за тоа на слободен и фер референдум.

Но, тој рече дека Киев ќе мора да ја врати територијата под своја контрола за да се одржи такво гласање.

Околу една петтина од украинската територија останува под руска контрола.

Во септември 2022 година, Русија еднострано прогласи анексија на области во и околу украинските области Доњецк, Керсон, Луганск и Запорожје по референдумите кои не беа меѓународно признати.

Долгогодишната позиција на Зеленски е дека територијата останува украинска, дека руската окупација на земјата е незаконска и дека Киев нема да отстапи ниту една своја територија за да постигне мировен договор.

Претходно оваа година тој претстави „план за победа“ на украинскиот парламент кој вклучуваше одбивање да се отстапи украинската територија и суверенитет.

Сепак, Москва сугерираше дека нема да отстапи од која било земја што нејзините сили ја окупираат во каков било мировен договор и тврди дека отстапувањето на Киев на неговата територија е претходник за таа да дојде на преговарачка маса.

И покрај цврстата одбрана на Украина на нејзината територија и обидите за контранапади од почетокот на војната пред повеќе од 1.000 дена, силите на Киев беа на задната страна во последните месеци, а Русија полека постигнува придобивки на истокот на земјата.