Претседателот на САД, Доналд Трамп, изјави дека верува оти неговиот украински колега, Володимир Зеленски, е подготвен да го предаде Крим на Русија како дел од мировниот договор, иако Киев постојано ги отфрла таквите предлози.
На прашањето на новинарите дали мисли дека украинскиот претседател е подготвен да се откаже од полуостровот што Русија нелегално го анектираше во 2014 година, Трамп одговори: „Мислам дека да“.
Трамп, исто така, го повика рускиот претседател Владимир Путин да „прекине со огнот, да седне и да потпише договор“ за прекин на борбите, сугерирајќи дека тоа може да се направи во рок од две недели.
Тој ги даде коментарите пред новинарите по враќањето од Ватикан, каде што накратко разговараше со Зеленски пред погребот на папата Франциск.
Фотографиите објавени од кабинетот на украинскиот претседател ги покажуваат Трамп и Зеленски како разговараат во Ватикан на 26 април 2025 година. Нивната средба се одржа приватно на маргините на погребот на папата, а Трамп подоцна рече дека разговорот „поминал добро“ и дека прашањето за Крим било „само накратко“ споменато.
Тој додаде дека Зеленски сега му изгледал „посмирен“, што би можело да биде алузија на нивниот јавен судир во Белата куќа во февруари. Украина постојано нагласуваше дека нема да се согласи на територијални отстапки и дека територијата може да се дискутира само откако ќе се постигне прекин на огнот. Ниту Зеленски ниту Путин сè уште не ги коментираа последните изјави на Трамп.
Германскиот министер за одбрана Борис Писториус ја предупреди Украина во неделата да не прифаќа договор што би вклучувал големи територијални отстапки во замена за прекин на огнот. Тој за германскиот радиодифузер АРД изјави дека Киев „не треба да оди толку далеку колку што сугерира најновиот предлог на американскиот претседател“, нарекувајќи го „капитулација“.
Писториус рече дека Украина можеби е свесна дека може да изгуби територија за да постигне прекин на огнот, но дека „сигурно не треба да прифати“ она што го предлага Вашингтон. „Украина можеше да добие таков договор пред една година. Тоа е чиста капитулација. Не гледам никаква додадена вредност“, рече Писториус.
Трамп минатата недела тврдеше дека „повеќето клучни точки се договорени“, а извештаите сугерираат дека Украина би можела да биде принудена да предаде големи делови од територијата окупирана од Русија, вклучувајќи го и Крим.
Ројтерс во петокот објави дека видел предлози со кои САД би ја признале правно анексијата на Крим од страна на Русија и де факто руската контрола врз другите окупирани територии, вклучувајќи го целиот регион Луганск во источна Украина. Украина не ја исклучила можноста привремено да се откаже од контролата врз територијата, но не е подготвена да преговара за каков било предлог што формално би предал делови од земјата на Русија.
Според Ројтерс, Европа и Украина изнесоа контрапредлози, наведувајќи дека иднината на окупираните територии ќе се дискутира само откако ќе се воспостави прекин на огнот.
Американскиот план, исто така, го исклучува членството на Украина во НАТО и предвидува дека безбедносните гаранции за Киев по прекинот на огнот ќе бидат обезбедени од „коалиција на добронамерните“ предводена од Велика Британија и Франција, без директно вклучување на САД. Европејците, од друга страна, сакаат САД да обезбедат цврсти гаранции, споредливи со обврските од членството во НАТО.
Според Ројтерс, американскиот предлог вклучува и преземање на контролата врз нуклеарната централа во Запорожје, моментално окупирана од Русија, која потоа би снабдувала електрична енергија и за Украина и за Русија. Европско-украинскиот контрапредлог не споменува таква опција.
Во интервју за списанието „Тајм“ оваа недела, Трамп повторно го обвини Киев за избувнувањето на војната, наведувајќи ги аспирациите на Украина да се приклучи на НАТО. Во интервју за „Тајм“, Трамп додаде: „Крим ќе остане со Русија“.
Во неделата, американскиот државен секретар Марко Рубио ги повика Русија и Украина да постигнат напредок кон мировен договор. „Договорот мора наскоро да се постигне“, изјави Рубио за NBC. „Не можеме бесконечно да инвестираме време и ресурси во овој конфликт ако нема резултат на повидок“. Американската администрација неодамна се закани дека ќе се повлече од преговорите ако нема напредок.
Русија започна инвазија на Украина во 2022 година, а Москва моментално контролира речиси 20% од украинската територија.