САД ја напуштаат СЗО, рганизацијата е во огромни проблеми: „Немаме друг избор, ќе мораме да го намалиме буџетот за петтина“

Светската здравствена организација (СЗО) предложи да го намали својот буџет за една петтина откако САД, нивниот најголем придонесувач, одлучија да се повлечат и сега ќе мора да го намалат бројот на мисии и персонал, рече директорот на СЗО во интерната е-пошта што ја виде АФП, пренесува Хина.

СЗО се соочува со недостиг на приходи од речиси 600 милиони долари до 2025 година и сега нема „друг избор“ освен да започне со намалувања, објасни Тедрос Аданом Гебрејесус во пораката испратена до персоналот во здравствената агенција на ОН во петокот.

Покрај тоа што го иницираше повлекувањето на САД од СЗО по преземањето на функцијата во јануари, Доналд Трамп одлучи да ја замрзне речиси целата американска странска помош, вклучително и важни програми насочени кон подобрување на глобалното здравје.

Соединетите држави веќе го започнаа процесот на напуштање на СЗО за време на првиот мандат на Трамп во 2020 година. Тој ја оправда својата одлука да се повлече во јануари со наведување на неусогласеност меѓу американските и кинеските финансиски придонеси, обвинувајќи ја организацијата за „мамење“ на САД. Затоа, Тедрос на крајот на јануари предупреди дека СЗО ќе мора да преземе нови мерки за намалување на трошоците.

Соединетите држави беа убедливо најголемиот придонесувач во буџетот на СЗО. На пример, во последниот двегодишен буџетски циклус за 2022-2023 година, тие обезбедија 16,3 отсто од вкупниот буџет на организацијата од 7,89 милијарди долари.

„Драматичните намалувања на американската официјална помош за другите земји предизвикаа огромни нарушувања во тие земји, особено на невладините организации и агенциите на ОН, вклучително и СЗО“, напиша Тедрос во е-пошта.

Уште пред да започне процесот на повлекување на САД од СЗО, организацијата веќе се соочуваше со финансиски ограничувања, а пред повеќе од девет месеци почна да работи на мерки кои требаше да придонесат за нејзината ефикасност, истакна нејзиниот лидер. Но, „најавата на САД, во комбинација со неодамнешните кратења на помошта за некои земји за финансирање на зголемените трошоци за одбрана, ја направи нашата ситуација уште покритична отколку што беше“, објасни Тедрос.

Во февруари, Извршниот одбор на СЗО предложи буџет за 2026-2027 година се намали од 5,3 милијарди долари на 4,9 милијарди долари.

„Оттогаш, изгледите за развојна помош само се влошија, и затоа им предложивме на земјите-членки дополнително намалување на буџетот на 4,2 милијарди долари, што е намалување за 21 отсто во споредба со првично предложениот буџет“, напиша Тедрос.

„И покрај сите наши напори, сега сме во точка каде што единствен избор ни е да го намалиме обемот на работа и бројот на вработени. Овие мерки прво ќе се спроведат на ниво на седиштето на организацијата, почнувајќи од високото раководство, но ќе ги зафатат сите нивоа и сите региони“, заклучи тој.