Килограм високопротеински прав од штурци чини 141,99 долари на eBay, а дури 10 килограми „високо протеинска“ далматинска пршута со коска зреена 18 месеци, чини 159,30 евра. За многумина веќе кај цената е решена дилемата со кој протеин ќе се заслади. Но, што ако пршутата исчезне, или поточно суровините се ограничени на неколку континентални жупании – нешто што истарските производители на пршута веќе го сретнаа оваа сезона – и нема домашни свињи, ниту бутови за сушење кои ќе влезат во производство на овој хрватски заштитен деликатес, пишува Вечерни.хр.
А, што е со другите видови месо кои секојдневно ги имаме во нашите чинии и стануваат се поголем полуксуз?
Со климатските промени кои стануваат се поизразени и ресурсите на Земјата што се трошат од големите фарми за животни, политиката на ЕУ „од фарма до маса“ станува пофлексибилна. Така, неодамна, дехидрираниот црв „брашнар“ (или поточно неговите ларви) влегоа во историјата како прв инсект кој на основа на научното мислење на Европската агенција за безбедност на храната (EFSA) е одобрен како „нова храна“ во ЕУ. По ова зелено светло за ставање во промет доби и брашното од црви третирано со ултравиолетова светлина.
„Нова храна“ е термин кој се однесува на прехранбени производи кои не биле консумирани во значителни количини во ЕУ пред 15 мај 1997 година, кога стапи на сила првата регулатива за нова храна.
Најновото одобрение од ЕК се однесува на прашок третиран со ултравиолетова (УВ) светлина, добиен од цели ларви од видот Tenebrio molitor, кои претходно биле термички обработени и мелени. На тој начин, овој црв е промовиран од штетник во храна богата со протеини, чие брашно може да се додаде на производи како што се леб, колачи, колачи, тестенини, преработени производи од компири, сирење и компоти од овошје и зеленчук, кои се наменети за општата популација. Бидејќи УВ зрачењето ја зголемува содржината на витамин Д3 во таквото брашно, ова ќе мора да биде наведено и на етикетата на новата храна. Но, бидете внимателни! ЕФСА предупредува дека се можни алергиски реакции кога се консумираат од луѓе кои се алергични на ракови и грини од домашна прашина.
Ако ја погледнеме приказната за таканаречената „нова храна“ без гадење, всушност нема голема разлика помеѓу, на пример, морските ракчиња и штурците, кои се одгледуваат во инсектариумот на Александар Гавриловиќ, единствената хрватска сертифицирана фарма на јастиви штурци како дел од Загребскиот факултет за ветеринарна медицина. Инсектариумот во моментов, во согласност со хрватските прописи, има дозвола само за пласирање живи штурци на пазарот како храна за егзотични животни, гуштери и слично.
Станува збор за милиони единки кои се произведуваат годишно, вели Гавриловиќ, на кого секојдневно му се на менито. Пржени, кои кои ги грицка наместо чипс. И тоа не се големите, агресивните и бучните штурци што нè излудуваат во лето. Таквите, вели тој, се невозможни за комерцијално одгледување. Неговите се помали – штурци од Јамајка, наречени и полски штурци, а се одгледувани во заклучен објект, со заклучена ограда, двојни врати, заштитни мрежи… за да не избегаат со оглед на тоа што се вонземски вид. Денес Гавриловиќ е можеби единствениот во светот кој прави и пиво од штурци. Но, и рецептот и бизнис приказната го чека денот кога ЕУ ќе го дозволи тоа, а засега е направен исклучиво за приватни, привремени и рекламни цели.
„И неговите главни состојки се јачменов слад и хмељ, но и 5% штурци. И со малку маснотии, бидејќи маснотиите се мешаат во технолошкиот процес на производство на пиво – вели соговорникот на Вечерни.хр. Статистиката покажува дека секоја година светската популација расте за околу 70 милиони луѓе. Ако растот продолжи со ова темпо, до 2050 година ќе има повеќе од 9 милијарди луѓе на Земјата, а за да ги нахраниме сите тие гладни усти, ќе треба да произведуваме речиси двојно повеќе храна отколку што произведуваме во моментов, предупредува тој. Веќе користиме 70% од земјоделското земјиште, океаните се преексплоатирани, животната средина станува загадена, а климатските промени и болестите го загрозуваат производството. Сакале или не, нашата иднина се растителни и животински протеини, дециден е Гавриловиќ.