Премиерно во Драмски: „Ифигенија за ништо“ – претстава за последиците на алчноста и амбициите

„Убиена без љубов и емпатија, страдањето на Ифигенија станува симбол на начините на кои системите на моќ ги користат човечките животи за лична и колективна добивка. Таа не умира за нешто, туку за ништо, па така станува дел од еден поголем општествен механизам кој ја проголтува поединечната волја и ја заменува со идеолошка дисциплина“, истакнува режисерот Петковски, појаснувајќи го своето читање на драмата на Еврипид. Нина Елзесер пак, посочува дека токму младите треба да се разбудат и да учат од лошиот пример на Ифигенија во оваа современата адаптација… Претставата премиерно ќе биде одиграна во Драмски театар на 5 април (20 ч.)

Претставата „Ифигенија за ништо“ по текстот „Ифигенија од Авлида“ од Еврипид, во адаптација, режија и кореографија на Филип Петковски, премиерно ќе биде прикажана на сцената на Драмски театар на 5 април во 20 часот, на големата сцена „Ристо Стефановски“. Сценографијата ја подготвува Мартин Манев, а костимограф е Антонија Гугинска-Јорданоска… „Ифигенија за ништо“ е и првата претстава што ансамблот на Драмски театар започна да ја подготвува во 2025.

Според режисерот Петковски претставата дава современ и постдрамски пресврт на приказната на Еврипид. Со поставување на наративот во современото општество, во кое живееме, се прави паралела помеѓу антиката и современата доба во која живееме. Тој посочува дека оваа адаптација се обидува да ја истакне безвременската природа на овие теми и нивната важност во денешниот свет.

Додека трагедијата на Еврипид ја истражува немоќта на човекот пред волјата на боговите, како што посочува Петковски, оваа адаптација става акцент на симболиката на смртта на Ифигенија како последица, не само на амбициите на татко и, туку и на пошироките механизми на политичката корупција и националистичките идеологии.

Продукцијата се служи со фрагментација, танц, физичко дејство и создавање слики, ова е театарска претстава ослободена од наратив.

„Нашата Ифигенија живее во зоната на непријатност. Таа е девојка која ги живее последните денови од својот живот. Тело што одбива да престане да се движи. Нејзината смрт не е возвишена, ниту херојска, таа е производ на семејна манипулација и инструментализирана патриотска реторика. Убиена без љубов и емпатија, нејзиното страдање станува симбол на начините на кои системите на моќ ги користат човечките животи за лична и колективна добивка. Таа не умира за нешто, туку за ништо, па така станува дел од еден поголем општествен механизам кој ја проголтува поединечната волја и ја заменува со идеолошка дисциплина“, истакнува режисерот, појаснувајќи го своето читање на Ифигенија.

Актерката Нина Елзесер, пак, која ја игра Ифигенија, за ликот кој го толкува меѓу другото ќе рече: „Оваа приказна датира уште од 405 година пр.н.е., но покажува колку некои работи се длабоко вкоренети во човекот и неговото постоење, каков му е односот со себе и околината и како си го поплочува патот којшто мисли дека ќе му донесе моќ. Живееме во време во кое сме свесни дека човекот е многу алчен и со болни амбиции, поради што и човештвото потфрла, а за тоа сме виновни сите, па и самата Ифигенија. Со оглед на начинот на кој таа е растена, не би се очекувало ништо друго од неа, но да не забораваме дека сите ние имаме своја волја и имаме право на донесување на одлуки. Во оваа адаптација Ифигенија не умира херојски, таа е девојка која е тотално незаинтересирана за системот и светот во кој нејзиниот потомок би требало да продолжи да живее, а тоа е затоа што нејзиниот модел е нејзиниот татко којшто не погледнал понатаму од своите амбиции. А личните и семејните конфликти се одраз на нефункционален систем… Токму оваа наша Ифигенија од ова семејство зборува за една генерација која мора да се разбуди и да ги држи очите ширум отворени, бидејќи луѓето не се безбедни, но исто така и да се разбудат за да можат да ги воочат сите прилики кои постојат за да бидат подобри луѓе од вчера. На тој начин и да не дозволат да бидат жртви на системот од кој и тие самите се дел. Младите не треба да бегаат од реалноста, која е грозна, и нема подобро време за поставување на оваа претстава, бидејќи сè што е случува во драмата ни се случува на сите и гледаме како сите потфрламе. Ифигенија во случајот е лош пример од кој младите треба да учат како – не треба“, вели Елзесер.

Ликот на Агамемнон го толкува Димитрија Доксевски, Менелај – Филип Трајковиќ, Клитемнестра – Јелена Жугиќ, Ахил – Стефан Вујисиќ, Артемида – Сара Климоска, Орест – Марјан Наумов, дечкото/Светиот Елен: Томислав Давидовски.

Хорот го сочинуваат актерките Ивана Павлаковиќ, Ања Митиќ, Јована Спасиќ, Александра Павлова Бубања и како гостин, Јована Миладинова

Музиката во претставата е на композиторот Борис Харфман од Хрватска. Фотографијата е на Марко Марјановиќ. Инспициент на претставата е Жарко Намичев и суфлер Милка Анчевска.

Претставата не се препорачува за лица под 16 години. Следните изведби ќе бидат на 11 и 15 април. (Д.Т.)