Научниците предупредуваат на претстојна вулканска ерупција за која човештвото не е подготвено, како резултат на тоа што ќе имаме мини ледено доба.
Земјата се соочува со големи шанси за голема вулканска ерупција овој век, предупредуваат научниците, а човештвото нема план да се справи со тоа. Научниците предупредуваат на претстојна вулканска ерупција за која човештвото не е подготвено, како резултат на тоа што ќе се случи мини ледено доба.
Земјата се соочува со големи шанси за голема вулканска ерупција овој век, предупредуваат научниците, а човештвото нема план да се справи со тоа. Ваков настан, според професорот по климактологија д-р Маркус Стофел, би можел да предизвика „климатски хаос“ сличен на ерупцијата на планината Тамбора во Индонезија во 1815 година, пренесе „Дејли мејл“.
Таа ерупција исфрли 38.624 кубни километри гасови, прашина и камења во атмосферата, што доведе до пад на глобалните температури. Следуваше „година без лето“, глобалните температури паднаа, посевите пропаднаа, луѓето гладуваа, се прошири пандемија на колера и десетици илјади луѓе загинаа.
За разлика од „годината без лето“ што следеше по ерупцијата на Тамбора, мега-вулканот на 21-от век ќе придонесе за пореметувања веќе предизвикани од „потпирањето“ на човештвото на фосилните горива.
„Ефектите би можеле да бидат уште полоши отколку во 1815 година. Светот сега е понестабилен“, објаснил геолошкиот научник д-р Мајкл Рампино.
Светот е сега понестабилен!
Иронично, гасовите кои предизвикуваат ефект на стаклена градина, кои беа ослободени во текот на минатиот век, може да ги влошат последиците од таквата ерупција.
Истражувањето на вулканологот д-р Томас Обри сугерира дека потопла, потурбулентна атмосфера ќе шири гас – сулфур диоксид и разладени сулфат аеросоли што ги формира побрзо, зајакнувајќи го ефектот на ладење. Пошироката дистрибуција на овие соединенија во воздухот што ја рефлектираат сончевата светлина би ги направила поефикасни, намалувајќи ги шансите за нивен судир и групирање.
„Постои дилема како би се однесувале овие ситни и сјајни честички, иако веруваме дека тие би ја пригушиле сончевата светлина“, рекол атмосферскиот научник од Кембриџ, д-р Ања Шмит.
Нашата идна и веројатно потопла атмосфера, според студијата од 2021 година што таа ја напиша заедно со д-р Обри за „Комуникации за природата“, ќе отстрани 30 отсто повеќе сончева енергија во одредени сценарија за „глобално затоплување“ што наскоро ќе се случи.
„Сметаме дека ова би го зголемило ладењето на површината за 15 проценти“, вели д-р Обри.
Но, има и загрижувачки несигурности, како што вели д-р Стофел за Си-ен-ен, кој предава на Универзитетот во Женева.
„Ние сме само на почетокот, немаме прецизна претстава што може да се случи. Кога станува збор за постарите вулкани, имаме многу лоши податоци“, објаснил Стофел.
За да се компензира, климатолозите, геолозите и другите истражувачи собираат атмосферски податоци замрзнати во времето во ледените јадра и вградени во стеблата на дрвјата.
Овие мерења сугерираат дека неколку вулкански ерупции во последните неколку илјади години привремено ја оладиле планетата за околу 1 до 1,5 степени Целзиусови.
Епската ерупција на Тамбора во 1815 година, на пример, ја намали просечната глобална температура за околу 1 степен Целзиусов, а геолошките докази сугерираат дека уште една голема вулканска ерупција во Индонезија во 1257 година, односно „големиот настан на Самал“, помогна да започне „малото ледено доба“, долго стотици години.
За разлика од нив, познато е дека активноста на вулканот на планината Пинатубо на Филипините во 1991 година ја ладела Земјата за околу 0,5 степени Целзиусови неколку години. Ова е пресметано врз основа на современи сателитски податоци кои можат да забележат колку е ослободен сулфур диоксид.
Дури и со овие дополнителни сензори и други сеизмички инструменти, се разбира, научниците сè уште не можат да ја знаат иднината на вулканот.
Вулканска ерупција во 21 век би влијаела на многу понаселен и меѓусебно поврзан свет каде драматичните нарушувања би имале смртоносни и неочекувани исходи.
„Климатските промени можат дури и да го променат однесувањето на самите вулкани“, објаснил д-р Обри.
Тој истакна дека топењето и исчезнувањето на глечерите над подземниот базен со магма може да го зголеми притисокот што го задржува.
„Поекстремните врнежи, ескалирани од климатските промени, исто така може да доведат до детонации слични на ‘парни бомби’ бидејќи оваа влага продира длабоко во пукнатините во близина на активните и заспани вулкани. Во моментов работиме на мапирање на вулканите кои се најчувствителни на климатските промени“, изјавил д-р Обри за Politechnikue Insights.
„Грубо кажано, знаеме дека ова се однесува на регионите каде глечерите брзо се топат, како што се Исланд или Чиле, како и вулканите кои се под големо влијание на врнежите, како што е Индонезија“, прецизирал д-р Обри.
Една студија од 2022 година покажа дека околу 716 вулкани ширум светот, или 58 отсто од оние за кои се знае дека се активни и над земја, би можеле да станат активни поради поекстремни врнежи што ги зголемува шансите за опасна мини ледена ера.
