Бил Гејтс смета дека секој треба да ја прочита неговата „омилена книга за вештачка интелигенција“, онаа која предвидува дека вештачката интелигенција ќе ги промени повеќето работни места во следните пет години.
Книгата се вика „Дојдениот бран: технологија, моќ и најголемата дилема на дваесет и првиот век“. Објавен е во 2023 година, а автор е пионерот на вештачката интелигенција Мустафа Сулејман, кој е ко-основач на истражувачката лабораторија „DeepMind“. Тој го продаде на Google во 2014 година и сега е извршен директор на Microsoft AI.
„Тоа е книгата што ја препорачувам повеќе од која било друга за вештачката интелигенција – на шефовите на држави, бизнис лидерите и секој што прашува – бидејќи нуди нешто ретко: јасен поглед на извонредните можности и вистинските ризици што претстојат“, Гејтс напиша во својот блог.
Во книгата, Сулејман предвиде дека брзиот напредок во развојот на вештачката интелигенција целосно ќе го промени начинот на кој функционира речиси секоја индустрија. Тој ја наведе студијата од 2023 година на консултантската група McKinsey, која процени дека приближно половина од сите „работни активности“ ќе станат автоматизирани почнувајќи од 2030 година.
Последиците од вештачката интелигенција „ќе бидат многу дестабилизирачки за стотици милиони кои, во најмала рака, ќе мора да се преквалификуваат и да преминат на нови видови работа“, напиша Сулејман. Повеќе од 400 милиони глобални работници се очекува да се преселат на нови работни места или улоги, според McKinsey.
ВИ ќе им помогне на вработените да бидат поефикасни – како што е веќе во некои случаи – но само на почетокот, напиша Сулејман.
„Овие алатки само привремено ќе ја зголемат човечката интелигенција“, напиша тој, а потоа додаде: „Ќе нѐ направат попаметни и поефикасни за некое време и ќе отклучат огромни количини на економски раст, но тие суштински ја заменуваат работната сила“, пренесува CNBC.
Како да се подготвите за влијанието на вештачката интелигенција врз работната сила?
Од физичко производство до „когнитивна работа“, револуцијата на вештачката интелигенција ќе влијае во основа на секоја индустрија, напиша Сулејман.
На крајот на краиштата, ќе останат „малку области“ каде луѓето ќе можат да ги надминат машините, но вештачката интелигенција брзо ќе ги надмине човечките работници во канцелариските задачи како што се администрацијата, услугите на клиентите и создавањето содржина, вели Сулејман.
Зголемениот придонес веројатно ќе резултира со две реалности, напиша тој. Работодавците ќе отворат милиони нови работни места како одговор на економскиот раст. Но, целата таа работа нема да оди кај луѓето, забележува Сулејман: Работодавците ќе продолжат да се одлучуваат за „ултра-евтини еквиваленти“ секогаш кога е можно.
Некои позиции се и ќе бидат потешки за ВИ да се реплицираат. Тие вклучуваат квалификувани занаети како што се водоинсталатери и електричари, како и работни места кои во голема мера се потпираат на социјални вештини, критичко размислување и креативност.
Сепак, речиси сите ќе треба да се усовршат – и да научат како да го вградат овој вид технологија во нивните тековни работни места – бидејќи услугите за вештачка интелигенција стануваат се поприсутни во секоја индустрија во следните неколку години. Многу други ќе мора да се преселат во сосема нови кариери, напиша Сулејман. Таа смена е веќе во тек. Истражување од 2023 година покажа дека 41% од анкетираните американски компании спроведуваат планови за обука на вработените да работат со вештачка интелигенција.
Основните вештини за вештачка интелигенција – како брзото инженерство, машинското учење и писменоста на податоци – се клучен фактор за вработување за скоро 70% од работодавците, според истражувањето на Slack Workforce Lab од март 2024 година.
Монументалниот предизвик што вештачката интелигенција го поставува за работните места
Некои експерти сугерираат дека економските придобивки од вештачката интелигенција ќе создадат доволно нови работни места за да ги надминат изгубените.
Вештачката интелигенција ќе создаде 78 милиони повеќе работни места отколку што ќе елиминира, до 2030 година, а иднината на работата ќе се врти околу соработката меѓу луѓето и машините, предвидува Извештајот за иднината на работните места на Светскиот економски форум за 2025 година.
Но, дури и оптимистите за вештачка интелигенција се согласуваат дека големите промени во начинот на работа на луѓето веројатно ќе доведат до период на драматична транзиција. Новите работни места овозможени со напредокот во вештачката интелигенција нема да дојдат доволно брзо за да спасат голем дел од глобалната работна сила, предвидува Сулејман во својата книга.
Вештачката интелигенција „ќе елиминира многу тековни работни места, некои класи на работни места целосно ќе исчезнат“, рече извршниот директор на OpenAI Сем Алтман во мај 2024 година во дискусија со претседателката на МИТ, Сали Корнблут.
„Револуционерни третмани“, „иновативни решенија“ и други предности
И Сулејман и Гејтс генерално се оптимисти за потенцијалот на вештачката интелигенција да ги промени животите на луѓето на подобро.
Ако работниците и лидерите се подготват за големи промени, секој треба да може да ужива во придобивките од „напредните третмани за смртоносните болести, иновативните решенија за климатските промени и висококвалитетното образование за сите“, напиша Гејтс.
За да се постигне најдоброто сценарио, луѓето треба да ја прифатат вештачката интелигенција со учење да работат со нови технологии кои се применуваат во нивниот секојдневен живот и кариера, тврди Сулејман.
„Ова е монументален предизвик, чиј исход, без претерување, ќе го одреди квалитетот и природата на секојдневието во овој век и понатаму“, напиша Сулејман, пренесува Нова.