Неодамна изградената руска православна црква на периферијата на шведскиот град Вестерас – за верниците е невино место за богослужба; но за се погласната група критичари, потенцијална закана за националната безбедност на Шведска, пренесува индекс.хр.
Се наоѓа многу блиску до стратешки важен аеродром
Загриженоста се фокусираше на чувствителната локација на црквата, многу блиску до стратешки важен аеродром, станица за третман на вода и енергетски компании со седиште во градот со 130.000 жители, кој се наоѓа на само 100 километри западно од Стокхолм, објави Политико.
Среде бранот наводни заговори од руски оперативци насочени кон инфраструктурата и политичките противници низ Европа, безбедносните експерти велат дека Шведска треба да изврши притисок врз институциите поврзани со Москва – вклучувајќи ја и оваа црква.
„Црквата нуди потенцијална основа што може да се искористи за собирање информации, насочени кон аеродромот Вестерос и индустриски интереси во енергетскиот сектор“, рече Маркус Горансон, руски истражувач на шведскиот одбранбен универзитет во близина на аеродромот во јуни можно е да се под надзор на црквата“.
Молчат во црквата
Руската православна црква во Вестерас не одговори на барањето за коментар. Претставниците на црквата претходно негираа каква било поврзаност со руските разузнавачки служби.
По руската инвазија на Украина во 2022 година, европските нации протераа бројни вработени во руските амбасади од нивните земји во обид да ја заматат способноста на Москва да се инфилтрира. Но, две години подоцна, се појасно е дека Москва продолжува да наоѓа начини за спроведување операции во странство. И тоа има последици.
Во април, властите на Обединетото Кралство рекоа дека се сомневаат дека Русија стои зад нападот со пожар во складиштето во ОК; а во јули руски агенти наводно планирале да го убијат шефот на германската Рајнметал, снабдувач со оружје за Украина, објави Си-Ен-Ен.
Руски таен акционен канал
Се чини дека Руската православна црква се појавува како уште еден потенцијален канал за тајните акции на Москва во странство. Украинските безбедносни сили извршија рација во манастир во Киев на почетокот на 2022 година за да ги попречат наводните руски разузнавачки операции. Во август 2024 година, украинската влада целосно ја забрани споменатата црква на нејзина територија.
Во Чешка, некои парламентарци неодамна ја повикаа владата да ги истражи црковните активности на чешка територија, објави Радио Слободна Европа.
И шведските власти почнуваат да реагираат. Кон крајот на мај, шведското јавно тело кое обезбедува финансиска поддршка на религиозните групи, познато како SST, го запре финансирањето на Руската црква во Шведска по консултации со безбедносната полиција SÄPO.
Портпаролот на SÄPO вели дека агенцијата заклучила дека претставниците на црквата „имале контакти“ со поединци кои работат за руското разузнавање во Шведска. „Руската држава ја користи Руската православна црква во Шведска како платформа за спроведување на разузнавачки активности во Шведска“, рече портпаролот.
„Ова се сериозни вимиња“
Водачот на општинскиот совет на Вестерас, Стафан Јансон, изјави за локалниот дневен весник VLT дека изјавата на SÄPO е загрижувачка: „Ова се сериозни времиња и треба да обрнеме внимание на она што се случува околу нас“.
Кога општинските власти во Вестерас се состанаа за да го одобрат барањето за изградба на црквата во февруари 2017 година, локацијата не беше загрижена.
Тесниот пат од главната врата на црквата води директно до работ на аеродромот Вестерас, на неколку стотини метри. Аеродромот е стратешки важен бидејќи е означен како т.н резервен аеродром достапен 24 часа.