Како се одбележува Велика Сабота, последен ден од Великиот пост?

Православните верници денеска ја слават Велика Сабота, еден од најважните денови во христијанскиот календар, кој доаѓа по Велики петок, денот на Христовото страдање. Оваа сабота се смета за време на длабока тишина и молитвена смиреност, бидејќи, според верувањата, Исус Христос тој ден останал во подземниот свет, носејќи ја надежта за воскресение.

Во современата литургиска практика, утрењето на Велика Сабота се служи вечерта на Велики петок. Верниците се собираат пред Христовиот гроб, држејќи свеќи и опкружени со мирис на темјан, учествувајќи во симболичниот обред на Христовото погребение. Овој чин не го означува крајот, туку почетокот на победата над смртта, бидејќи Црквата веќе тогаш ја објавува радосната вест за Воскресението.

Верувајќи во Христовото ветување дека ќе воскресне на третиот ден, верниците се молат, ја бакнуваат плаштаницата што е донесена во храмовите претходниот ден и во придружба на пеење на хоровите ја пречекуваат светлината на Велигден. Во Ерусалим верниците се собираат во црквата на Светиот гроб, каде секоја година на Велика Сабота се случува чудото на слегувањето на Светиот оган, настан кој симболично ја навестува светлината на Воскресението.

Обичаи и верувања поврзани со Велика Сабота

Велика Сабота се смета за ден на последните подготовки за празнувањето на Велигден. Во многу домови се подготвува празнична трпеза, се украсува куќата, се бојадисуваат јајцата во цреван боја како симбол на крвта Христова и вечниот живот.

Традиционално се печат велигденски колачи, се прават и колачиња кои се носат на гробовите по вечерната богослужба, каде се полеваат со вино и се украсуваат со цвеќиња и темјан. Еден од важните обичаи е подготовката на велигденски погачи и колачи – со кружен облик, со вдлабнатина во средината, наменети за велигденско јајце. Се верува дека домаќинините треба да се разбудат рано за денот да биде обележан со мир и благосостојба.

На овој ден не се работи на нива, а жените избегнуваат физичка работа. Се верува дека Велика Сабота треба да биде посветена на молитва и милосрдие – секој искрен гест на добрина на овој ден се смета за особено благословен.

На овој ден се верува дека треба да се помогне на некој на кој му е тешко, или да се направи добро дело.

Дали се пости на Велика Сабота?

Иако сабота во православното предание е ден кога нема строг пост, за време на Велика Сабота важи посебно правило – денот се поминува во строга воздржаност, исто како Велики петок. Многу верници на Велика сабота не користат масло и јадат посна храна, како знак на почит кон Христовиот престој во гробот.

Оваа сабота е и последниот ден од Великиот пост, со кој завршува периодот на подготовка за најважниот христијански празник – Велигден, денот на победата на животот над смртта.