Во вторникот, Иран истрела околу 180 балистички ракети во масовен воздушен напад врз Израел, од кои повеќето беа пресретнати од израелската противвоздушна одбрана. Сепак, некои проектили успеаја да навлезат во повеќеслојните системи за противвоздушна одбрана поставени за заштита на еврејската држава.

Снимките кои кружат на социјалните мрежи покажуваат траги од светлина што удира во земјата, како и штета предизвикана од нападот. Тоа покрена прашања за тоа дали Иран успеал да го надмудри еден од најсилните системи за воздушна одбрана во светот – Железната купола.

Иако аналитичарите предупредуваат дека е премногу рано за донесување заклучоци, постојат неколку клучни индикатори кои треба да се земат предвид при проценката на ефективноста на системот, пишува The Telegraph.

Кога Иран последен пат го нападна Израел во април, нападот беше најавен толку однапред што поголемиот дел од светот имаше една недела да се подготви.

Израел и неговите сојузници од САД, Обединетото Кралство и европските сојузници имаа доволно време да подготват и распоредат борбени авиони и воени бродови за да го неутрализираат иранскиот беспилотен и ракетен напад.

„Овој напад беше релативно изненадувачки“, рече Семјуел Хики од Центарот за контрола на оружјето.

Во првиот голем напад врз Израел, Иран употребил комбинација од околу 300 проектили и беспилотни летала. Иако бројот потоа беше повеќе од 200 проектили истрелани доцна во вторникот, првичниот напад се состоеше главно од крстаречки ракети и беспилотни летала. „Тие користеа побавни крстосувачки ракети и беспилотни летала – самоубиствени беспилотни летала – кои можат да бидат истрелани од авиони“, објасни Хики.

Балистичките ракети истрелани синоќа можат да летаат со хиперсонична брзина поголема од пет маха, што го отежнува нивното пресретнување со борбени авиони или копнени системи.

Се проценува дека неутрализирањето на нападот во април го чинеше Израел и неговите сојузници околу 1,5 милијарди долари. Израел и неговите сојузници исто така имаат проблем со ограничен број ракети пресретнувачи.

Западните напори да и помогнат на Украина да се одбрани од руските напади значително ги исцрпија ресурсите во областа. Бидејќи и Израел и Украина во голема мера се потпираат на САД за снабдување со пресретнувачи, неопходно е внимателно да се планираат нивните трошоци.

„Сè уште не знаеме колку проектили Израел одлучил да пресретне. Ако проценката е дека некои од нив ќе паднат во области кои не претставуваат голема опасност за луѓето или инфраструктурата, тие едноставно ќе ги пуштат да поминат“, рече Хики.

„Се чини дека Иран лансираше помал број понапредни ракети. „Израел веројатно е свесен дека може да се случи многу поголем напад доколку конфликтот ескалира“, заклучи Хики.

Што е железна купола?

Се смета дека Израел ја има најдобрата воздушна одбрана во светот, специјално развиена за одбрана од сите видови ракети и проектили. На самиот врв се наоѓа антиракетниот систем Arrow 3 (неодамна купен од Германија), дизајниран да соборува балистички ракети со долг дострел. Зад него е системот David’s Sling за соборување балистички ракети со среден дострел, крстаречки ракети и големи беспилотни летала. Израел се потпира на ракетниот систем „Железна купола“ (Iron Dome) за ракетна одбрана од краток и многу краток дострел.

„Железна купола“ беше развиена во првата деценија на овој век и стана оперативна во 2011 година.