Бужаровска: Не верувам во митот дека младите не читаат…

Во книжарницата ТРИ, во Градскиот трговски центар, завчеравечер беше одржан книжевен настан посветен на второто издание на романот „Тони“ на македонската современа писателка Румена Бужаровска, на која ѝ беше доделено и Признание за најчитана авторка во 2024 година во ТРИ. Како што посочуваат од книжарницата, со книгите ‘Чкртки’, ‘Осмица’, ‘Не одам никаде’, ‘Мојот маж’, ‘Господ, па Америка’ и ‘Тони’, Румена е најчитаната авторка во Издавачки центар ТРИ, со продадени над 4 000 примероци во текот на изминатата година.

„Исклучително ми е драго, изненадена сум дека сум најчитана авторка во 2024 година. Од друга страна, минатата година објавив две книги, така што има логика. Јас верувам дека не е точно дека не се чита и посебно не верувам во митот дека младите не читаат. За мене ова признание покажува дека луѓето читаат и посебно ми е драго дека сѐ повеќе читаат македонска книжевност. Мислам дека тоа е тренд што никогаш нема да престане“, рече Бужаровска при доделувањето на признанието. Присутните читатели имаа можност да поразговараат со писателката, а беа поставени и прашањата за средовечниот рокер од Скопје, кој ги поттикна читателите да размислуваат за значењето на личната одговорност во локален и современ контекст.

Тие добија одговор на прашањето „дали има некој конкретен прототип за Тони“, „што претставуваше процесот на пишување за таков лик“, но и „како преведувачите би се справиле со преведување на скопскиот сленг?“.

Зборувајќи за инспирацијата за „Тони“, Бужаровска истакна и дека инспирацијата  дошла од таквите ликови во нашата непосредна близина.

„Во процесот на пишување сфатив дека цело време несвесно сум се справувала со некои сопствени Тониевци, и во семејните, и во љубовните, и во секојдневните односи. И сум ги трпела, па сега ги пуштив преку текстот“, одговори Бужаровска. Таа дополни дека и преведувачите од Србија и од Хрватска, кои сега го преведуваат романот, препознале свој Тони во ликот.

Инаку, Тони е средовечен бивш рокер од Скопје, кој живее со мајка му и работи во државна институција. Во текот на пандемијата, ненамерно, но по своја вина, предизвикува неколку настани кои засекогаш го менуваат неговиот, а и животот на луѓето околу него. Напишан на жив, остар и современ јазик, во препознатливиот горчлив и истовремено духовит стил на Бужаровска, Тони е роман за машкоста, за градот и за традицијата. Брутално комичен, но и длабоко трагичен, се чита во еден здив. Ова е роман што ќе ве удри од земја и ќе ве натера да ги преиспитате општествените, романтичните и семејните односи од нашето секојдневие.

„Јас многу се грижам јазикот да го отсликува времето и ми беше многу важно на таков јазик да е напишан романот, зашто секоја книга е и документ на едно време. Сакам книгата да е жива. Пишувањето на сленг го направиле многу автори пред мене, да го споменеме Марк Твен во Америка. Како што ние ги преведуваме Твен или Селинџер, така ќе се преведува и ‘Тони’. Ќе го приспособат на нивниот урбан јазик, јазик на педесетгодишник кој живее во тамошно Дебар Маало“, истакна Бужаровска, писателка, преведувачка и професорка. Нејзините книги се преведени и објавени на петнаесетина јазици, а расказите од „Мојот маж“ и „Не одам никаде“ се поставени во шест театарски претстави во земјата и во странство.

Инаку, „Тони“ е во конкуренција за книжевната награда „Роман на годината“, заедно со уште 42 романа кои годинава беа пријавени на конкурсот.