Украина во петокот ги повика монголските власти да го уапсат рускиот претседател Владимир Путин, по наредба на Меѓународниот кривичен суд за време на неговата посета на 3 септември, додека Кремљ соопшти дека нема загриженост за патувањето.
Министерството за надворешни работи на Украина се надева дека монголската влада е „свесна за фактот дека Владимир Путин е воен злосторник“ и дека налогот за негово апсење за неговата вмешаност во киднапирањето на украинските деца е издаден од Меѓународниот кривичен суд ( МКС), „чиј суд е признат од Монголија“.
– Киднапирањето на украински деца е само едно од многуте злосторства за кои Путин и остатокот од руското воено и политичко раководство мора да бидат изведени пред лицето на правдата. Овие лица се виновни за војната за агресија против Украина, злосторства против украинскиот народ, убиства, силувања, грабежи, гранатирање на цивилна инфраструктура и геноцид – соопшти Министерството.
Министерството за надворешни работи на Украина ја повика Монголија да „изврши обврзувачка меѓународна потерница“ и да го предаде Путин на Меѓународниот кривичен суд во Хаг.
Посетата на Путин на Монголија на 3 септември ќе биде негова прва посета на земја-членка на Римскиот статут на МКС, откако тој издаде налог за апсење против него во март 2023 година.
Кремљ соопшти дека посетата е на покана на монголскиот претседател Унао Хурелсух да учествува на прославите по повод 85-годишнината од заедничката победа на советските и монголските вооружени сили над јапонските војници на реката Халхин Гол.
Оваа стратешка посета на долгогодишните сојузници може да претставува еден проблем, а тоа е што во март 2023 година, Меѓународниот кривичен суд издаде налог за апсење на Путин под обвинение за нелегална депортација и трансфер на деца за време на војната во Украина.
Исто така, тоа е прва посета на земја-членка на МКС по издавањето на налогот.
„Монголија, се разбира, никогаш нема да го уапси“, вели Талита Дијаз, истражувач во Институтот за етика, право и вооружени сили во Оксфорд.
Таа рече дека иако Монголија е обврзана да го уапси Путин, веројатно нема да има големи последици доколку тоа се случи.
Портпаролот на Путин, Дмитриј Песков, изјави за новинарите дека Москва „нема грижи“ за претстојното патување.
– Имаме прекрасен дијалог со нашите пријатели од Монголија – рече тој.
Како правосудна институција, МКС нема своја полиција или извршно тело за своите пресуди.
– Многу е тешко да се дејствува во оваа област на државата без извршно тело – рече Дијаз.
Во сличен случај, МКС ја осуди Јужна Африка затоа што не го уапси тогашниот судански претседател Омар ал-Башир во 2015 година.
Дијаз за Business Insider изјави дека во тој случај, бидејќи Судан не е земја членка, интервенирала во Советот за безбедност на ОН, што дополнително ја ескалирало ситуацијата.
Во случајот на Путин, тоа е, исто така, прв пат судот да издаде налог против лидерот на една од петте постојани членки на Советот за безбедност на ОН.
Дијаз рече дека ако не бидат уапсени, Монголија ќе го прекрши Римскиот статут и дека некои земји ќе бараат санкции против Монголија поради тоа.
Монголските власти го уверија Путин дека нема да го уапсат.
Минатата година Путин не присуствуваше на самитот на Г20 во Њу Делхи, избегнувајќи можна политичка пресуда и каков било ризик од апсење од страна на МКС.
На почетокот на август, актуелниот претседател на Мексико Андрес Мануел Лопез Обрадор, коментирајќи на слично барање од украинската амбасада, рече дека мексиканските власти нема да ја извршат наредбата на МКС против Путин, кој беше поканет на инаугурацијата на шефот на државата.
