Системот за влез и излез од ЕУ, (ЕЕС – Entry/Exit System), автоматизиран ИТ систем за регистрација на патници од земји кои не се членки на ЕУ, треба да стапи на сила на 10 ноември, најави еврокомесарот за внатрешни работи и миграција Илва Јохансон.
Кога ЕЕС ќе почне да функционира наесен, патниците од земјите кои не се членки на ЕУ кои влегуваат во Шенген зоната ќе се соочат со нови гранични контроли, пишува Еуроњус.
„Конечно дојде моментот. Можеби верувавте дека тоа никогаш нема да се случи“, рече Јохансон за време на посетата на eu-LISA со седиште во Талин, агенцијата на ЕУ задолжена за ИТ инфраструктурата, која стои зад ЕЕС.
„Но, тоа ќе се случи. Сè си доаѓа на своето место. Ние сме во последната фаза на тестирање. Сега има вистинска динамика. Превозниците, операторите, железничките станици, аеродромите, сите се подготвуваат за големиот ден“.
ЕЕС првпат беше планирано да започне во 2022 година, но се соочи со повеќе пречки поради ИТ проблемите и одложувања во поставувањето на автоматските бариери потребни на сите меѓународни копнени, морски и воздушни граници во Шенген зоната.
Кога ќе почне да функционира наесен, патниците од земјите кои не се членки на ЕУ кои влегуваат во Шенген зоната ќе се соочат со нови гранични контроли. Бидејќи Македонија не е членка на ЕУ, граѓаните од 10 ноември ќе мора да ги почитуваат правилата и процедурите што важат за сите патници надвор од ЕУ.
ЕЕС (Систем за влез/излез) е систем воспоставен од Европската унија за следење на пристигнувањето и заминувањето на државјаните на трети земји кои патуваат во ЕУ. Главната цел на овој систем е подобрување на безбедноста, управување со миграцијата и намалување на злоупотребата на визите.
ЕЕС ќе ги замени печатите во пасошите со дигитално регистрирање на податоците на граѓаните кои не се членки на ЕУ секогаш кога влегуваат и излегуваат од надворешните граници на Шенген, за да се осигура дека тие нема да останат во Шенген зоната повеќе од деведесет дена во кој било период од 180 дена.
Патниците ќе треба да достават отпечаток од прст и биометриски податоци на лицето на првиот премин, додека последователните премини на ЕЕС ќе бараат само скенирање на пасошот за да се спореди документот за идентификација со внесените биометриски податоци.
Новите правила ќе бараат од граѓаните кои не се членки на ЕУ да се регистрираат онлајн бесплатно пред да патуваат во ЕУ. Постои загриженост за можни доцнења на патувањата поради новиот ЕЕС. Европската комисија предложи постепено и флексибилно воведување на ЕЕС со цел да се намали почетното време на чекање.
Системот ќе се применува при влез во сите земји-членки на ЕУ, освен Кипар и Ирска, како и четири земји кои не се членки на ЕУ, но се во Шенген зоната: Исланд, Лихтенштајн, Норвешка и Швајцарија.
„Со ЕЕС точно ќе знаеме кој влегува во Шенген зоната со странски пасош“, рече Јохансон.
„Ќе знаеме дали луѓето остануваат предолго, спротивставувајќи се на неправилната миграција. И ЕЕС ќе им отежне на криминалците, терористите или шпионите кои користат лажни пасоши благодарение на биометриската идентификација, фотографиите и отпечатоците од прсти“, додаде таа.
Треба да се напомене дека овој развој е одделен од претстојното покренување на Европскиот систем за патни информации и авторизација (ETIAS), кој по неколку години одложувања треба да започне со работа во 2025 година.
