Иако им се заканува затворска казна, во Црна Гора третина од татковците не плаќаат алиментација, односно не даваат пари за издржување на децата. И покрај напорите на државата систематски да го реши овој алармантен проблем, родителите секогаш мора да бидат свесни дека децата мора да бидат на прво место, велат соговорниците на Градска РТВ.
Неплаќањето алиментација е кривично дело. Се чини дека напорите на државата да се справи со ова прашање со воведување фонд за алиментација и казнени мерки како што е затворот, немаат голем ефект. Истражувавме што најмногу придонесува за зголемување на бројот на должници, родители кои не ги исполнуваат обврските и не плаќаат алиментација навреме. Една ставка, според експертите, може да биде клучна.
Државата сè уште нема регистар на самохрани родители, а според последните податоци на Монстат ги има околу 14.000, од кои 11.000 се мајки кои живеат со едно или повеќе деца. Висината на минималната алиментација за издржување на дете не е променета во последните 10 години и изнесува околу 70е. И покрај тоа, една третина од татковците не плаќаат издршка, иако им се заканува затворска казна.
„Во суштина тоа не влијае на нив, и мислам дека суштината е малку поинаква. Овде не се работи за финансии, туку за тој отпор и потреба да се одмаздиме на бившиот сопружник, бидејќи на разговор најчесто ги слушам овие реченици, не и давам пари или нема да ми ги потроши парите, ќе одам во затвор, но не и давам пари. А таа омраза кон поранешниот сопружник може да трае многу долго“, објаснува адвокатката Александра Аничиќ.
Татковците генерално не мислат така, тие веруваат дека иако нивните права не можат да ги надминат правата на мајката, нивната борба често се потценува во очите на јавноста.
„Немам никакви права, само да плаќам алиментација, очигледно татковците служат само за тоа, да плаќаат алиментација, да служат финансиски. Апелирам до сите татковци да се изборат за своите деца, ако треба да го дадат животот за нив“, вели Александар Бакиќ, татко.
Во 2023 година, од вкупно 23 пресуди, само двајца обвинети беа осудени на затворски казни од по 2 и 5 месеци. Од почетокот на годинава Основниот суд во Подгорица изрече вкупно 8 пресуди за кривично дело необезбедување издршка. Професијата вели дека самохраните родители, главно мајки, не сакаат да ги пријавуваат татковците на нивните деца бидејќи се плашат од последиците кои може негативно да се одразат на развојот на детето.
Најчесто избегнуваат, особено оние кривични пријави, и не само тоа, избегнуваат и пред јавниот извршител да се обидат да го наплатат она што им се должи во вид на присилна наплата“, вели Аничиќ.
Во 2022 година, со донесување на законот за привремена издршка, државата воведе фонд за алиментација кој овозможува полесна наплата на средства врз основа на судски пресуди. Центарот за социјална работа донесува решение врз основа на кое државата го плаќа долгот на родител кој не платил алиментација и со тоа им помага на самохраните родители во остварувањето на нивните права.
Сепак, покрај напорите на државата за систематско решавање на овој горлив проблем, родителите и поединците мора секогаш да бидат свесни за интересот на детето, кој мора да биде на прво место.
