Православна црква и нејзините верници утре го слават есенскиот Крстовден, кој е одбележување на настанот кога беше пронајден крстот на кој беше распнат Исус Христос. Светиот крст го пронашла царицата Елена, мајка на царот Константин Велики, кога била во посета на Христовиот гроб во Ерусалим.
Откако ја зазел целата Римска империја, императорот Константин Велики сакал да ги обнови христијанските светилишта во Светата земја. Една од најголемите желби на светиот цар Константин и неговата мајка света царица Елена била да го најдат светиот крст на кој бил распнат Исус Христос.
Царицата Елена по многу мака и труд успеала да дознае каде се наоѓа светиот крст и наредила да се ископа земјата. По извесно време, копачите почувствувале прекрасен мирис од земјата, а не долго потоа откопале три крста, плоча на која пишувало „Исус од Назарет, крал на Евреите“ и клинците со кои бил закован на Крст.
Не можејќи да разликуваат точно на кој крст бил распнат Христос, мислеле дека сите три крста треба да се постават на мртвиот, кај кого поминувала погребната поворка. Кога светиот крст го допре телото на покојникот, тој воскресна, а крстот беше однесен на Голгота. Овој ден се слави како Крстовден, еден од најважните празници во годината. И покрај нејзината желба да ја сочува реликвијата недопрена, низ вековите светиот крст бил земен дел по дел и расфрлан по светот.
Празникот се одбележува со црвена буква и тој ден е задолжителен пост.
Обичаи и верувања
Стариот народен обичај кој исто така се поврзува со Божиќ, и во зима и во есен, е да се оствари секоја желба во оваа посебна ноќ. Затоа вечерва точно на полноќ, погледнете во небото и замислете чиста желба, кажете ја јасно и гласно, а традицијата вели дека ако „Господ е задоволен“, таа сигурно ќе се оствари. Народот верува дека на Крстовден змиите одат на одмор и дека оттогаш ги нема.
Друго големо правило е да се ископа голема дупка и да се засади овошно дрво во неа, за гранките да се разгрануваат што повеќе. Вистина е дека овој ден е најпогоден за садење овошки.
