Светот е составен од тревопасни и месојади. Ако избереме да бидеме тревопасни животни, месојадите ќе победат. Најдобро е да изберете да бидете сештојади. Не сакам да бидам агресивен, само треба да знаеме како да се браниме. Не би сакал да ја напуштам Европа како убав театар населен со тревопасни животни да бидат растргнати од месојадите.
Овие зборови ги упати францускиот претседател Емануел Макрон на Самитот на Европската политичка заедница во Будимпешта.
– Ден по американските избори мора да бидеме луцидни, амбициозни, одлучни. Нашата агенда е остварлива, сѐ е прашање на заедничка желба и капацитет да разбереме кои сме – нагласи шефот на француската држава.
Макрон инсистираше на стратешко и геополитичко единство на сите земји што ја собираат ЕПЗ.
– Нашата улога не е да го коментираме изборот на Доналд Трамп, да знаеме дали е добар или не. Тој беше избран од американскиот народ и ќе ги брани интересите на Американците. Тоа е легитимно и тоа е добра работа. Прашањето е дали сме подготвени да ги браниме интересите на Европејците? Тоа треба да ни биде приоритет. Тоа не треба да се случува ниту преку наивни трансатлантски врски, ниту со преиспитување на нашите сојузи, ниту во тесен национализам – рече жителот на Елисеја.
Францускиот претседател истакна дека Европа е на пресвртница.
– Дали сакаме да читаме историја напишана од други, војните што ги започна Владимир Путин, американскиот глас, технолошките и комерцијалните избори или сакаме да пишуваме историја? – праша тој.
Макрон рече дека географската и политичка Европа не е конкуренција ниту на ЕУ ниту на НАТО, туку историска, политичка и цивилизациска можност за земјите кои имаат заеднички интереси, народи кои биле поделени од историјата во 20 век и кои сега имаат можност да ги „напише страниците на еден великан на Европа на 21 век“.
Тој нагласи дека сега е вистинскиот момент за тоа, кога војната се врати на европско тло во Украина, кога има тензии и конфликти меѓу некои членки како Ерменија и Азербејџан, феномени кои ги нарушуваат европските општества како терористички ризици, илегална имиграција, климатски, технолошки и геополитички предизвици меѓу силите како САД и Кина кои ги бранат своите интереси.
– Мирот значи да и се помогне на Украина да истрае пред руската агресија. Постојат различни чувствителности на оваа табела. Но, длабоко сум убеден дека нашиот интерес е заеднички. А тоа е да се спречи Русија да победи во оваа војна. Во спротивно, на нашите граници ќе имаме империјална сила која може да биде експанзионистичка. Не гледам кој би можел да биде мирен ако го дозволиме тоа – рече францускиот претседател и порача дека „не сакаме повеќе ревизии на границите на нашиот континент“.
Тој рече и дека во наредните децении треба да се изгради одбрана на Европа, дека е направено многу на тоа, но дека треба да се направи уште многу за да се „стратешкото будење“.
– Не можеме засекогаш да им ја делегираме нашата безбедност на Американците – нагласи тој.
Макрон јасно стави до знаење дека ЕПЗ, со повеќе од 700 милиони жители, претставува сила без преседан, доколку одлучи да ги брани заедничките интереси, а не да биде пазар за „премостување“ на други сили. Тој посочи дека истовремено треба да се бранат националните и европските интереси, да се верува во стратешка автономија, да се инвестира во прашања за мир, просперитет и економски развој на сопствената почва.
Тој рече дека треба да се поедностави администрацијата, да се зајакне технолошкиот развој и вештачката интелигенција. Тој се залагаше за енергетска интеграција, од Норвешка и Велика Британија, до Западен Балкан и Кавказ, како и за заедничка економска безбедност.
– Европа треба да престане да биде супермаркет изложен на сите ветрови – рече тој.
Тој застана и во одбрана на европскиот модел на демократија, кој, како што рече, секојдневно е изложен на сајбер напади и манипулации со информации.
– Ако дозволиме да бидеме театар на странска пропаганда затоа што сме наивни и ако мислиме дека демократијата е само обезбедување инфраструктура, но не и регулирање на содржината, либералните демократии ќе бидат збришани – предупреди тој.
Како што рече, во овој проект треба да учествуваат сите, без разлика на членството во ЕУ.
Покана во Белата куќа од Елисеј
Емануел Макрон беше меѓу првите странски државници кои разговараа со новоизбраниот американски претседател Доналд Трамп. Макрон му се јави на Трамп за да му честита, а разговорот траеше 25 минути. Тие потсетија на соработката од првиот мандат на Трамп, од 2017 година кога Макрон влезе во Елсеј, а разговорот, како што е соопштено, се одвивал во срдечна атмосфера. Елисејската палата објави дека двајцата државници ја изразиле својата заедничка желба да работат за мир и стабилност во однос на големите меѓународни кризи кои се во тек во Украина и на Блискиот Исток. Макрон на новиот станар на Белата куќа му ја пренесе желбата да создаде стратешки автономна Европа.
