Планините Восак во западниот дел на САД се дом на џиновски организам, кој нуди целосен екосистем на кој растенијата и животните од овој регион се потпираат илјадници години.
Станува збор за „Пандo“, огромна колонија на јасики или трепетлики во сојузната држава Јута, за која генетските тестови утврдија дека е уникатен организам, иако зафаќа 43 хектари земја.
Тоа е всушност испреплетена мрежа од генетски идентични растенија, со вкупна тежина од околу 6.000 тони.
Иако трепетликите формирале слични колонии на други места, Пандо е единствен по својата големина, како и по својата старост – се проценува дека постои околу 14.000 години, иако повеќето од дрвјата сега се стари не повеќе од 130 години.
Во екосистемот што таа го обезбедува живеат околу 68 видови растенија и бројни животни, кои се максимално прилагодени на таа средина.
Сепак, врз основа на научна студија спроведена во октомври 2018 година, беше утврдено дека системот на шуми Пандо престанал да се репродуцира и постепено изумирал во последните 30 до 40 години, пишува Science Alert.
Иако е под државна заштита, елените и лосовите обожаваат да јадат фиданки од трепетлика, а бидејќи нивните природни непријатели, волци и пуми, практично исчезнаа во тие региони, нивните стада се толку големи што почнуваат да го опустошуваат Пандо.
Исклучок е еден дел од системот што беше ограден пред неколку децении, за да се држат тревопасните животни подалеку, и во кој мрежата беше успешно обновена.
Сепак, копитарите не се единствениот проблем на најголемиот организам во светот.
Постарите дрвја во Пандо почнуваат да се разболуваат од разни габични заболувања, а заканите и климатските промени се зголемуваат. Иако сè уште не е научно потврдено колку подолги периоди на топлина би можеле да влијаат на него, се покажа дека поради сушата оваа година имало помалку млади листови, што значи дека крошните биле многу пооскудни.
Покрај тоа, постои и опасност од шумски пожари.
Сепак, Пандо е отпорен и веќе преживеал различни испитувања од последното ледено доба, вклучително и населувањето на европските доселеници, како и големиот интерес на туристите за овој регион.
И покрај сегашните причини за загриженост, постои надеж дека древниот организам ќе преживее и покрај се.
