Шпанските генетичари петкратно ја зголемија количината на витамин А и конструираа специјална „златна“ салата која е неопходна за функционирање на имунолошкиот систем, видот, правилниот раст и развој.
Истиот метод во иднина би можел да се користи за збогатување на други намирници со својства кои го поттикнуваат здравјето.
Откако петкратно го зголемија количеството на витамин А во растението Nicotiana benthamiana, кое е близок роднина на тутунот, тим предводен од научници од Политехничкиот универзитет во Валенсија во Шпанија го прилагоди генетскиот состав на зелената салата (Lactuca sativa), пренесува rts.rs.
Постапката го зголеми нивото на бета-каротин – црвено-портокалово соединение кое се претвора во витамин А во нашето тело.
Бета-кароренот обично се складира во малите зелени „соларни панели“ кои ја поттикнуваат фотосинтезата, познати како хлоропласти. Зголемувањето на понудата на бета-каротин би го попречило развојот на растенијата.
Со цел да се избегне мешање во природните процеси на фотосинтеза, кои се неопходни за живеење и растење на зелената салата, истражувачите морале да размислуваат надвор од рамката.
„На листовите им се потребни каротеноиди, како што е бета-каротин, за правилно функционирање на фотосинтетичките комплекси на хлоропластите. Кога во хлоропластите се произведува премногу или премалку бета-каротен, тие престануваат да функционираат и листовите на крајот умираат“, објаснува Мануел Родригез Консепсион, молекуларен биолог на Политехничкиот универзитет во Валенсија.
Според него, методот што го развиле успешно произведувал и акумулирал бета-каротен во клеточните делови каде што обично не се наоѓа, со комбинирање на биотехнолошки техники и третман со светлина со висок интензитет.
Марулата станува златна со повисоки нивоа на бета-каротен
Дел од дополнителниот бета-каротен се складира во цитозолот, течниот дел од лисните клетки. Повеќе соединенија беа произведени со претворање на некои хлоропласти во хромопласти (пигментни јами) – со воведување на ген за бактерискиот ензим crtB – способен да складира уште повеќе бета-каротен.
Покрај генетските модификации, растенијата беа подложени и на третмани со светлина со висок интензитет, што доведе до создавање на повеќе единици за складирање масни познати како пластоглобули кои се развиваат во зелената салата.
„Стимулирањето на формирање и развој на пластоглобули со молекуларни техники и интензивни третмани со светлина не само што ја зголемува акумулацијата на бета-каротен, туку и неговата биорасположивост“, нагласува молекуларниот биолог Лука Морели од Политехничкиот универзитет во Валенсија.
Подобрувањето на биорасположивоста на бета-каротенот во зелената салата ја зголемува неговата достапност во цревата, каде што се претвора во витамин А.
Сиот овој дополнителен бета-каротен, кој се наоѓа во изобилство во морковите, тиквите и другите портокалови плодови, ја прави зелената салата жолта, па оттука и името „златно“ што и го дале истражувачите на зелената салата.
Недостатокот на витамин А го загрозува здравјето на милиони луѓе, особено на децата
Студија од 2023 година покажа дека недостатокот на витамин А влијае на стотици милиони луѓе во развој ширум светот.
Изнаоѓањето нови начини да им се даде на диетите на повеќе луѓе многу потребниот поттик е клучот за ограничување на последиците од лошата исхрана.
„Недостатокот на микронутриенти, познат и како скриен глад, останува главен проблем во многу земји. Особено, недостатокот на витамин А предизвикува ксерофталмија и може да доведе до други здравствени проблеми, па дури и
