Дали го сакате кромидот исечкан на коцкички? Можеби отсекогаш сте мислеле дека јаболката имаат подобар вкус на исечени од цели. Колку начинот на кој се сече храната може да влијае на нејзиниот вкус? Науката мисли дека всушност има нешто во тоа.
За да разберете како се случува ова, прво е важно да се земе предвид дека вкусот и мирисот се две различни работи. Вкусот е чувство и вклучува специјализирани рецептори на јазикот. Мирисот, од друга страна, може да вклучи многу различни сензации – за што точно се дебатира, но повеќето се согласуваат дека мирисот е исто толку важен како и вкусот.
Разликата во мирисот во зависност од тоа дали сте исечкале нешто или не е еден од факторите што може да објасни зошто некоја храна некому може да биде повеќе или помалку вкусна, а се сведува на хемијата.
Науката има објаснување зошто кашкавалот има подобар вкус кога ќе се стопи.
„Ако исечете кромид или лук, ослободувате ензим наречен алииназа кој произведува типична пикантност или вкус на кромидот или лукот, што навистина не е присутно кога тие не се исечени“, рече д-р Чарлс Форни, научник за храна, додавајќи дека „ензимската реакција го формира вкусот – така што колку пофино е исечен, толку повеќе вкус ќе се ослободи“.
Слично на тоа, може да значи дека вашите пупки за вкус добиваат „хемиски удар“ кога првпат ќе ставите малку лук или кромид во устата, наместо постепено да се ослободува додека џвакате.
Сепак, не е сè до хемијата. Некои експерти за храна веруваат дека текстурата игра улога во перцепцијата на вкусот.
„Ако ставите зеленчук кој е позаоблен во устата, вашиот ум генерално ќе помисли на нешто што е посочно“, изјави за NPR Брендан Волш, декан на Кулинарскиот институт на Америка.
Тој објасни дека кога нешто се сече на коцки, тоа ќе има рабови и ќе остави впечаток на нешто грубо или тврдо. Вашиот ум ќе мисли дека нешто е повкусно ако површината е мазна, а не аголна“.
Истражувачите, исто така, истакнаа дека нашите очекувања за вкусот на храната пред да ја јадеме може да играат улога во нашето искуство на вкусот – што значи дека обликот на храната, во зависност од тоа како ќе ја исечете, може да влијае на тоа како ќе ја доживеете вкус.
Ова стана особено очигледно уште во 2013 година, кога производителот на чоколади „Кедбери“ се најде на удар на критики откако ги смени млечните чоколади од правоаголна форма во позаоблена. Многу луѓе тврдеа дека сега е послатко, и покрај фактот што компанијата рече дека рецептот не е променет.
Според работата на психологот од Универзитетот во Оксфорд, професорот Чарлс Спенс, сè се сведува на тоа како нашиот мозок ги поврзува облиците со одредени вкусови.
„Познато е дека луѓето ја поврзуваат сладоста со заобленоста и аголноста со горчината и затоа, може да се очекува дека правењето традиционално правоаголна храна сега ќе се промени и ќе стане позаоблено со цел да се промени восприеманиот вкус со всадување на концепти на сладост во умот на потрошувачот“, пишува Спенс.
Значи, ако тоа парче лубеница што штотуку го зедовте изгледа послатко отколку кога е исечено на коцки, тоа би можело да биде поради хемијата – или само вашиот мозок е подготвен да размислува на тој начин, известува IFL Science.
