Екстремно лошиот настап на актуелниот американски претседател Џо Бајден на дебатата во Атланта го прави, барем засега, Доналд Трамп изгледа како јасен победник на изборите што допрва треба да се одржат во ноември. Во време кога во светот беснеат големи војни, а на Европа и се заканува голем десничарски бран, победата на Доналд Трамп би била последната капка.
Затоа не е чудно што многумина со големо внимание и загриженост ја следеа првата годишна дебата меѓу Трамп и Бајден, во која актуелниот претседател пелтечеше, се бореше да ги најде вистинските зборови и изгледаше прилично изгубено, додека неговиот ривал упати критики и навреди, но и, често, целосни лаги.
Дебатата особено остави голем впечаток на актуелните светски „жешки точки“.
И двајцата кандидати изјавија дека победата на изборите на другиот ќе доведе до Трета светска војна.
„Неговата воена политика е луда“, рече Трамп за Бајден, додавајќи дека војните на Украина и Израел и Хамас „никогаш нема да завршат со него“.
Украина во страв од победата на Трамп
Иако Трамп постојано тврдеше дека Владимир Путин нема да ја нападне Украина, доколку е на власт, и дека „ќе ја заврши војната за 24 часа“, неговиот став кон испраќањето американско оружје во Украина е она што го плаши Киев.
– Пред да ја преземам функцијата на 20 јануари, ќе ја решам таа војна – рече тој на првата претседателска дебата со Џо Бајден.
Сепак, Бајден го нарече Путин „воен злосторник“ и предупреди дека рускиот претседател нема да застане во Киев доколку и се дозволи на Русија да успее.
– Тој ја сака цела Украина. Тоа е она што тој го сака. Уби илјадници и илјадници луѓе – рече американскиот претседател.
Киев е во конфликт со Трамп и затоа што според планот што го подготвија неговите советници, за мировните преговори е предвидено одложување на членството на Украина во НАТО.
Според овој план, Киев ќе добие повеќе американско оружје само доколку се согласи на мировни преговори со Путин. И тоа едвај имплицира дека Украина ќе излезе од војната со целата територија под нејзина контрола.
Многумина веруваат дека Трамп ќе му даде одврзана рака на Путин не само да продолжи да води војна во Украина и да ја присвојува нејзината територија, туку и дека би биле можни инвазии на други земји, особено Полска и балтичките земји.
Затоа не е чудно што Украина е многу загрижена за претседателските избори во САД. И бидејќи Трамп го победи Бајден на дебатата, кој се бореше да одговори на својот ривал, а повиците актуелниот претседател да биде сменет со друг кандидат на демократите се се посилни, се чини дека Киев не може да здивне.
Ако Бајден успее да го победи Трамп, прашање е колку тој ќе може да продолжи да и помага на Украина, но и да ги води САД на крајот на краиштата. Сепак, тој ја гази деветтата деценија.
Неизвесната судбина на Израел и Палестина
И двајцата кандидати изразија силна поддршка за Израел. Како и во случајот со Украина, Трамп рече дека Израел „никогаш нема да биде нападнат“ доколку тој беше претседател, тврдење што не може да се докаже или да се побие.
Тој исто така рече дека Бајден не го поддржува доволно Израел, велејќи дека „станал како Палестинец, но не го сакаат бидејќи е многу лош Палестинец“.
Бајден, чиј план за прекин на огнот е закочен, ја загуби поддршката од левицата поради разорните жртви на војната врз цивилите во Појасот Газа.
Отфрлајќи го тврдењето на израелскиот премиер Бенјамин Нетанјаху дека САД го „задржиле“ оружјето, Бајден рече дека САД му го дале на Израел „сето оружје што му било потребно и кога му било потребно“.
Единствен исклучок, рече тој, се бомбите од 1.000 килограми, за кои Бајден рече дека „не функционираат многу добро во населените области“ и „убиваат многу невини луѓе“.
Тој, исто така, рече дека ја координирал одбраната на Израел за време на иранските ракетни напади во април.
– Го спасивме Израел – рече Бајден.
Сепак, што се однесува до Палестина, јасно е дека нема да ја добие поддршката на Трамп, доколку тој повторно седне во фотелјата.
За време на владеењето на Трамп, САД направија чекор назад од својата претходна политика и ја преместија амбасадата во Израел во Ерусалим, град кој го делат Израелците и Палестинците.
Трамп ја поддржува политиката на Бенјамин Нетанјаху и другите тврдокорни израелски политичари и тешко е да се замисли решение за блискоисточното прашање кое би било фер за Палестинците.
Кога на тоа ќе се додаде фактот дека Иран е силно вклучен во војната меѓу Хамас и Израел, чиј врховен лидер ја гледа Америка како еден од најголемите непријатели, многу е веројатно дека овој пламен ќе се разгори уште повеќе ако на чело дојде Трамп, кој воопшто не е наклонет кон преговари со Техеран.
Десничарите во Франција слават
Медиумите во Франција нашироко ја следеа дебатата.
Францускиот Монд го нарече извртувањето на јазикот на Бајден „бродлом“, додавајќи дека Трамп „умеел да кажува лаги без контрадикторност“.
Дебатата дојде во време на „врие“ во Франција, каде во недела ќе се одржи првиот круг од вонредните парламентарни избори, кои ги распиша претседателот Емануел Макрон, откако претрпе пораз од десницата на изборите за Европскиот парламент.
Неговата долгогодишна ривалка Марин Ле Пен и нејзиниот штитеник Жордан Бардела од Националното собрание (РН) станаа многу популарни, а нивниот рејтинг може да се зголеми уште повеќе, на крилата на победата на колегите популисти Трамп во дебатата.
Француското општество одамна не е толку поларизирано на левицата и десницата, а сите предизборни анкети ја поддржуваат екстремно десничарската РН, која, сепак, веројатно нема да освои апсолутно мнозинство гласови за да може самостојно да владее за следните пет години.
Ако на изборите РН или левичарската коалиција Нов народен фронт (НФП) освојат апсолутно мнозинство (најмалку 289 пратенички места), Макрон ќе треба да избере премиер од редовите на победничката коалиција, кој ќе избира свои министри. т.е. ќе дојде до кохабитација на претседателот и премиерот од спротивниот политички табор.
Во случај резултатот од изборите да биде релативно мнозинство во парламентот (230 пратенички места), победникот ќе мора да склучи сојузи кои ќе овозможат носење закони, односно функционирање на парламентот.
И ако Трамп ја постигне најважната победа, односно добие нов претседателски мандат, иднината на Макрон како претседател на Франција сè уште ќе биде неизвесна.
